GRAN TORINO

Σκηνοθεσία: Κλιντ Ίστγουντ

Παίζουν: Κλιντ Ίστγουντ, Μπι Βανγκ, Όνεϊ Χερ, Κρίστοφερ Κάρλεϊ

ΗΠΑ, 2008. Διάρκεια: 116΄

Ο κινηματογράφος είναι μια τέχνη έντονα διακειμενική, ποτέ δεν ξεκινά από το μηδέν, πάντα αντλεί και εμπλουτίζεται από κάτι προηγούμενο. Κι αυτό δεν υπάρχει κανείς που να το γνωρίζει καλύτερα από τον Κλιντ Ίστγουντ, ο οποίος πρωταγωνιστεί στο Gran Torino παραπέμποντας ευθέως σε ολόκληρη την προσωπική του μυθολογία του Βρώμικου Χάρυ και των λοιπών σκληροτράχηλων ηρώων. Αυτή τη μυθική περσόνα του άγγελου-εκδικητή δοκιμάζει να θέσει αντιμέτωπη ο Ίστγουντ με τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα της πολυπολιτισμικότητας και της νεανικής παραβατικότητας, αλλά και με τον προσωπικό δαίμονα των γερατειών και του θανάτου. Αποτέλεσμα μια ταινία-ύμνος στα γερατειά, των οποίων δε θυμόμαστε να έχουμε δει θετικότερη αναπαράσταση, καθώς ο Γουόλτ Κοβάλσκι, ο ήρωας που ενσαρκώνει ο Ίστγουντ, διατηρεί όλη του τη γοητεία και το μαγνητισμό στα 78 του χρόνια και παρά την ασθένεια που τον ταλαιπωρεί. Παράλληλα, μια ταινία-τομή στην κοινωνική κρίση των δυτικών κοινωνιών, η οποία αρθρώνει λόγο που αφορά και εμάς εδώ στην Ελλάδα. Ο Ίστγουντ αντιπαραθέτει μια Αμερική αποπροσανατολισμένη, δίχως αξίες και συναισθήματα, την Αμερική που εκπροσωπούν τα παιδιά του Κοβάλσκι, με την ζωντανή κι αναπτυσσόμενη κοινωνία των μεταναστών, που ήρθαν στην Αμερική για να προκόψουν. Γι’ αυτό και ο Κοβάλσκι, εκκινεί από ρατσιστής, για να συνειδητοποιήσει τελικά ότι έχει περισσότερα κοινά με τους «σχιστομάτηδες» γείτονές του, παρά με τα ίδια του τα παιδιά. Η ταινία λέει επίσης ότι αυτά τα παιδιά που τα σπάνε, τα παιδιά των συμμοριών με την αντικοινωνική συμπεριφορά, έχουν ανάγκη από ένα ισχυρό πρότυπο κι από μια ανώτερη εξουσία για να τα βάλει στη θέση τους. Και το «λέει» όχι με τον τρόπο του κοινωνιολογικού δοκιμίου ή της πολιτικής μπροσούρας, αλλά με τρόπο καλλιτεχνικό, έμμεσο, συγκεκαλυμμένο. Ο λόγος που αρθρώνει είναι προϊόν όχι διάνοιας, αλλά ευαισθησίας. Γι’ αυτό και το μήνυμα νόμου και τάξης που κομίζει δεν μπορεί να κριθεί με το μυαλό, αλλά με την ψυχή.

*****