28.9.07

ΚΛΙΜΑΤΑ ΑΓΑΠΗΣ



IKLIMLER / CLIMATES

Σκηνοθεσία: Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν
Παίζουν: Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν, Εμπρού Τσεϊλάν, Ναζάν Κιριλμίς
Διάρκεια: 98΄.
Τουρκία, 2006
Διανομή: Private

Υπόθεση: Ο Ιζά, σαραντάρης που διδάσκει αρχιτεκτονική στο πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης (τον υποδύεται ο ίδιος ο σκηνοθέτης), έχει δεσμό με τη νεότερή του Μπαχάρ, καλλιτεχνική διευθύντρια σε τηλεοπτικά σήριαλ (στο ρόλο η πραγματική σύζυγος του Τσεϊλάν). Κατά τη διάρκεια καλοκαιρινών διακοπών στις ακτές του Αιγαίου, το ζευγάρι θα οδηγηθεί σ’ έναν οδυνηρό χωρισμό. Ο Ιζά περνά μόνος το φθινόπωρο στην Πόλη, μέχρι που μαθαίνει πως η Μπαχάρ δουλεύει σε μια παραγωγή στα βάθη της Ανατολίας…


Με μία ματιά: Μετά το βραβευμένο στις Κάνες «Μακριά», ο τούρκος δημιουργός Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν συνεχίζει στην παράδοση του «καλλιτεχνικού σινεμά του δημιουργού» με μια ποιητική, χαμηλών τόνων ταινία-ελεγεία μιας ερωτικής σχέσης που φθίνει.

Η ταινία χωρίζεται σε τρία ευκρινώς διακριτά μέρη: Το πρώτο εξελίσσεται το καλοκαίρι στο παραθαλάσσιο τοπίο των ακτών του Αιγαίου και παρουσιάζει την επίπονη διάλυση της ερωτικής σχέσης του πρωταγωνιστή Ιζά με την εσωστρεφή, ολιγομίλητη Μπαχάρ. Παρόλη την κυριαρχία του οικείου μας μεσογειακού φωτός, επικρατεί η ασυνεννοησία και η συναισθηματική ματαίωση. Το δεύτερο μέρος εξελίσσεται φθινόπωρο στο αστικό βροχερό τοπίο της Πόλης και αναπαριστά την μοναχική καθημερινότητα του Ιζά. Πρόκειται στην ουσία για ένα ιντερλούδιο, στο οποίο μεσουρανεί η ερωτική σκηνή, από τις πλέον πρωτότυπες και δυσερμήνευτες του έργου. Το τρίτο, και συναισθηματικά εντονότερο μέρος, μας μεταφέρει στα χιονισμένα όρη της τουρκικής ενδοχώρας, όπου μέσα σ’ ένα ψυχρό κι αφιλόξενο περιβάλλον, ο Ιζά κι η Μπαχάρ ξανασυναντιούνται. Το βουβό φινάλε αφήνει το θεατή μετέωρο, να βασανίζεται από εκκρεμή ερωτήματα για την αναγκαιότητα της ερωτική επικοινωνίας, τη δυνατότητα των ανθρώπων να έρθουν πραγματικά κοντά και την αδυναμία τους να ξεπεράσουν τα ελαττώματά τους.
Πρόκειται για μια ταινία αργών ρυθμών και λεπτών αποχρώσεων. Πολύ λίγα συμβαίνουν και πολλά αποσιωπούνται. Ο θεατής καλείται να λειτουργήσει σαν ερευνητής συναισθημάτων, αλλά και να αναγνωρίσει μια σειρά συμβολισμών, από τις αρχαίες ιωνικές κολώνες και τις χιονισμένες βουνοκορφές, μέχρι το στραγάλι που κυλιέται στο πάτωμα ενώ οι δύο εραστές συνευρίσκονται και το συρτάρι στο οποίο συνηθίζει να ακουμπά ο Ιζά το κεφάλι του (σύμφωνα με έναν αναλυτή αυτό σημαίνει πως πάσχει από κάποιας μορφή αυχενικό σύνδρομο, το οποίο συμβολίζει βεβαίως τη βαθύτερη συναισθηματική του παράλυση). Παρά τον κάπως βαρύγδουπο αυτό τρόπο συμβολικής έκφρασης, η ταινία μοιάζει να μένει πιστή σε κάποια βαθύτερα αισθήματα που αφουγκράζεται πίσω από τα τοπία, τα πρόσωπα και τις (λιγοστές) λέξεις. Καταφέρνει έτσι να εμπλέξει τον θεατή όχι μόνο εγκεφαλικά, αλλά και συναισθηματικά, και εκεί κερδίζει το παιχνίδι.

Αξιολόγηση: ***

Δεν υπάρχουν σχόλια: