Σκηνοθεσία: Ντάρκο Μιτρέφσκι
Παίζουν: Βλάντο Γιοβανόφσκι, Αντόλφο Μαρτζιότα, Ζβέζντα Ανγκέλοφσκα, Μπράνκο Τζούριτς
ΠΓΔΜ, 2004. Διάρκεια: 90΄
Παρότι, ως γνωστόν, ανήκουμε στα Βαλκάνια, προτιμούμε συχνά να το ξεχνάμε, και να φαντασιωνόμαστε ότι συνορεύουμε με το Λουξεμβούργο. Είναι αυτό που προσωπικά αποκαλώ «σύνδρομο Σημίτη». Αν συγκαταλέγεστε σε αυτούς που έχουν μια κάποια περιέργεια να γνωρίσουν τους πραγματικούς γείτονές μας, έχετε τώρα την ευκαιρία να δείτε την μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία στην μάλλον σύντομη κινηματογραφική ιστορία της βόρειας, μικρής και… ακατονόμαστης γειτόνου μας. Η ταινία με το χαρακτηριστικό τίτλο «Μπαλ-καν-καν», μια συμπαραγωγή ΠΓΔΜ-Ιταλίας, έχει ήδη κόψει τον περασμένο χειμώνα το… ασύλληπτο νούμερο των 120 χιλιάδων εισιτηρίων, και τώρα αναζητά να τα αυγατίσει με την κυκλοφορία της σε DVD. Πρόκειται για μια πολύ προσεγμένη και μάλλον πλούσια παραγωγή, με υψηλές κατασκευαστικές αξίες, άρτια απ’ όλες τις πλευρές, που όμως προσπαθεί υπερβολικά πολύ να είναι αστεία και έξυπνη, και κάπου εκεί χάνει εν μέρει το παιχνίδι. Σεναριακά, η ταινία μοιάζει να επιχειρεί μια αλληγορική επισκόπηση της πρόσφατης βαλκανικής ιστορίας: Με το ξέσπασμα των συγκρούσεων στο Κουμάνοβο, ένα νεαρό ζευγάρι το σκάει απ’ τα Σκόπια προς τη Βουλγαρία, προκειμένου να αποφύγει την επιστράτευση. Μην έχοντας άλλη λύση, παίρνουν μαζί τους και την κατάκοιτη γριά μάνα, η οποία όμως τα… τινάζει στη διαδρομή. Τότε αρχίζουν τα μπλεξίματα με τη βουλγαρική γραφειοκρατία, με αποτέλεσμα το πτώμα της άτυχης γριάς να καταλήξει τυλιγμένο σ’ ένα… χαλί προκειμένου να φυγαδευτεί λαθραία στα Σκόπια. Κάποιοι όμως το κλέβουν, κι έτσι αρχίζει μια κωμικοτραγική βαλκανιάδα σε Βελιγράδι, Μαυροβούνιο, Βοσνία και Κοσσυφοπέδιο, προκειμένου να ανευρεθεί το… ιερό χαλί. Σε βοήθεια του ζεύγους σπεύδει και ο αδελφοποιτός από την Ιταλία, τίποτε όμως δεν μοιάζει απλό μέσα στο γενικό βαλκανικό μπάχαλο. Το πρόβλημα με την ταινία είναι ότι κανείς από τους ήρωες δεν είναι συμπαθής, λείπει η ανθρωπιά και περισσεύει ένας μισανθρωπικός εξυπνακισμός. Δεν γνωρίζω αν πρόκειται για σύμπτωμα της γενικής κατάστασης των Βαλκανίων, ή αν θα πρέπει να το αποδώσουμε αυστηρά και μόνο στη συγκεκριμένη ταινία. Το διασκεδαστικό στοιχείο είναι ότι τα πάντα έχουν αλληγορική σημασία, και φχαριστιέται κανείς να ανακαλύπτει παραλληλισμούς με τη σημερινή πραγματικότητα της πολυβασανισμένης χερσονήσου μας.
ΒΑΘΜΟΣ: **
(δημοσιεύτηκε στον εξώστη, τεύχος 726)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου