Σκηνοθεσία: Τζεφ ΦόιερζιγκΗΠΑ, 2005. Διάρκεια: 110΄
Ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του τραγουδοποιού και εικαστικού καλλιτέχνη Ντάνιελ Τζόνστον
Τον Ντάνιελ Τζόνστον ομολογώ πως δεν τον γνώριζα. Αδυνατώ, επομένως, να σας διαφωτίσω σχετικά με την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται στην ταινία σχετικά με αυτόν. Στην πραγματικότητα, δεν θα με εξέπληττε αν δεν επρόκειτο καν για υπαρκτό πρόσωπο. Γιατί αυτό το ντοκιμαντέρ μοιάζει τόσο καλοφτιαγμένο και αληθοφανές, ολοκληρώνει με τόση κομψότητα τον αφηγηματικό του κύκλο, που πραγματικά δύσκολα πιστεύει κανείς ότι δεσμεύεται από κανενός είδους πραγματικότητα. Ποτέ δεν πίστεψα άλλωστε ότι ένα ντοκιμαντέρ λέει εξ ορισμού την αλήθεια (ποια απ’ όλες τις αλήθειες, στο κάτω-κάτω;) και ποτέ δεν πήρα τοις μετρητοίς όσα έβλεπα σε μια οθόνη, είτε για ταινίες μυθοπλασίες επρόκειτο, είτε για ντοκιμαντέρ, είτε ακόμα-ακόμα και για ρεπορτάζ. Το ίδιο θα πρότεινα να κάνετε και εσείς. Αυτό που μένει τελικά από μια ταινία, δεν είναι η πιστότητα σε μια αμφιβόλου ύπαρξης αντικειμενική πραγματικότητα, αλλά η υποκειμενική άποψη, η «ματιά», η αποκάλυψη μιας μύχιας αλήθειας κρυμμένης πίσω από τα επιφαινόμενα. Και σ’ αυτόν τον τομέα, η ταινία που σας παρουσιάζουμε σήμερα τα πάει περίφημα. Κυριολεκτικά καθηλώνει το θεατή, τόσο συναισθηματικά, όσο και διανοητικά, θίγοντας μια σειρά θεμελιωδών ερωτημάτων σχετικών με την τέχνη. Ο Τζόνστον δεν μπορούσε να παίξει με επιδεξιότητα κανένα μουσικό όργανο, η δε φωνή του ήταν στην καλύτερη περίπτωση τσιριχτή. Η μουσική δομή των τραγουδιών του ήταν στοιχειώδης, το ίδιο και οι στίχοι του. Όσο για το ζωγραφικό του έργο, αποτελούνταν από σκίτσα εμφανώς επιπόλαια φτιαγμένα, πρόχειρα σκαριφήματα συνοδευόμενα από λεζάντες, πρωτόλεια κόμικς. Κι όμως, ο άνθρωπος αυτός απέκτησε ένα μεγάλο και φανατικό κοινό, που αγκάλιασε το έργο του. Γιατί; Γιατί ο Τζόνστον δεν αντιλήφθηκε την τέχνη ως κάτι απόμακρο, το οποίο μόνο κάποια ιδιαίτερα προικισμένα και χαρισματικά άτομα μπορεί να έχουν την τύχη να φτάσουν. Διακατεχόμενος από ένα άσβεστο πάθος για έκφραση, άφηνε τον εαυτό του ελεύθερο να εκφραστεί, και όσο πιο κοντά έφτανε στον πυρήνα των συναισθημάτων του, όσο πιο ειλικρινής γινόταν, τόσο πιο πετυχημένα και άμεσα κατέληγαν τα τραγούδια κι οι ζωγραφιές του. Ούτε αγχώδεις αναζητήσεις της τέλειας αρμονίας, ούτε εναγώνιες απόπειρες για εικαστική αρτιότητα. Απλά άφηνε τον εαυτό του ελεύθερο να εκφραστεί. Ένα πραγματικά ολοκληρωμένο όραμα για την τέχνη, πολύ ωφέλιμο για όλους μας. Συνολικά πρόκειται για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ταινία, που εξετάζει ενδελεχώς δύο ακόμα παράγοντες στην καλλιτεχνική δημιουργία, συγκεκριμένα τη σχέση της με την τρέλα, καθώς και το ρόλο της γονεϊκής ανατροφής.
ΒΑΘΜΟΣ: ****
(δημοσιεύτηκε στον εξώστη, τεύχος 743)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου